Cá kho Bá Kiến là món cá kho của tầng lớp địa chủ, xuất phát từ giai cấp thống trị của làng Vũ Đại ngày ấy. Cái tên Bá Kiến có lẽ cũng không còn xa lạ gì với chúng ta. Nói đến Bá Kiến chắc hẳn ai cũng biết đó là một nhân vật nổi tiếng trong tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao. Đó là một câu chuyện có thật xảy ra tại một làng quê nghèo ở Hà Nam. Ngày ấy, ở làng Vũ Đại – Hà Nam, có một anh Chí Phèo không cha, không mẹ, chuyên làm nghề đi đòi nợ thuê và rạch mặt ăn vạ. Anh ta suốt ngày say xỉn, chìm trong men rượu, và là tay sai cho Bá Kiến – 1 địa chủ trong làng. Câu chuyện xoay quanh cuộc đời của anh Chí Phèo từ khi sinh ra cho đến khi về với đất, và 1 cái kết đau lòng, để lại cho người đọc nhiều suy ngẫm về một xã hội phong kiến thối nát.
Nói đến cá kho làng Vũ Đại thì có lẽ ai cũng biết. Đó là một món ăn trứ danh của Hà Nam, nổi tiếng khắp cả nước và đang có xu hướng lan rộng ra thế giới, tiếp cận với bạn bè năm Châu. Nhưng nói đến cá kho Bá Kiến, có lẽ không nhiều người biết, may ra chỉ những người già làng thuộc hàng cao niên còn nhớ. Đó là một món ăn cao cấp của tầng lớp địa chủ ở làng Vũ Đại ngày ấy – một món ăn đã bị mai một, lãng quên dần theo năm tháng. Hôm nay DASAVINA – Một công ty nổi tiếng uy tín và lớn mạnh trong lĩnh vực sản xuất và cung cấp các loại đặc sản Việt Nam đã khôi phục và hồi sinh lại món cá kho ấy. DASAVINA cùng với 16 nghệ nhân giỏi nhất làng Vũ Đại, trong đó có nhiều bậc cao niên, già làng đã tìm hiểu khắp trong dân chúng, kết hợp với những gì còn lưu lại trong kí ức của mình để khôi phục lại một nét ẩm thực độc đáo đã bị mai một.
Nói riêng về Bá Kiến thì đó là một nhân vật địa chủ, giàu có nhất làng. Cũng như bao nhiêu gia đình khác trong làng Vũ Đại ngày ấy, hàng năm, cứ mỗi dịp tết đến xuân về, nhà Bá Kiến lại rộn ràng chuẩn bị đón xuân. Trong rất nhiều các thủ tục cần chuẩn bị thì có một thủ tục không thể thiếu đó là kho cá. Đặc điểm chung của món cá kho ở cái làng quê vùng chiêm trũng này là kho rất lâu, ít nhất từ 16 tiếng trở lên. Thế nên khi ăn, thịt cá rất chắc, cứng, còn xương thì xốp mềm, bùi và ngon. Món cá kho của nhà Bá Kiến cũng mang đầy đủ những nét truyền thống ấy, tuy nhiên món ăn của địa chủ, của nhà giàu bao giờ nó cũng có những cái cao cấp hơn, khác biệt hơn và thượng hạng hơn ở chỗ: Cá kho nhà Bá Kiến được kho bằng cá trắm đen “bắt buộc” phải từ 5kg trở lên, và chỉ kho mình khúc giữa, bỏ đầu, bỏ đuôi. Khi kho có cho thêm cả nước dừa, thịt ba chỉ và một số nguyên liệu đặc biệt mà chỉ những người giàu như Bá Kiến mới có thể mua được. Chính vì kho bằng trắm đen 100% cùng với những gia vị đặc biệt nên cá nhà Bá Kiến ăn bao giờ cũng thơm hơn, chắc thịt hơn so với các nhà dân trong làng. Đồng thời chỉ kho khúc giữa nên cá rất nạc, ít xương. Mặt khác nước dừa làm cho cá ngọt hơn, còn thịt ba chỉ thì giúp niêu cá khi kho xong không bị khô và ăn thịt ba chỉ cùng với cá cũng rất ngon.
Ngày ấy, mỗi dịp giáp tết nhà Bá Kiến lại ầm ĩ những tiếng quát mắng, những tiếng chân chạy thình thịch và những làn khói nghi ngút tỏa trên nóc bếp. Đó là tiếng Bá Kiến quát tháo nô bộc và nô tì trong lúc sai bảo họ đi tìm nguyên liệu về kho cá, tiếng chân chạy vội vã của đám người ở trong lúc tất bật trông coi và giữ lửa cho các niêu cá. Món cá kho độc đáo và thượng hạng ấy chỉ có những quan to hoặc khách quý mới được Bá Kiến mang ra thết đãi. Với những nỗ lực tìm kiếm, thu thập thông tin từ những già làng, những bậc cao niên và những người từng đi ở cho nhà Bá Kiến, DASAVINA đã cùng với 16 nghệ nhân giỏi nhất làng Vũ Đại khôi phục lại món cá kho huyền thoại ấy và đặt tên là “CÁ KHO BÁ KIẾN“. Sau bao nhiêu năm thất truyền, mai một, ngày nay món cá kho huyền thoại nhà Bá Kiến đã trở lại. Tết này “CÁ KHO BÁ KIẾN” lại có mặt ở khắp mọi miền đất nước, mang những gì tinh túy nhất, thượng hạng nhất của làng Vũ Đại ngày ấy đi đón xuân cùng với bà con cả nước.
